Từ ngày 1/7, doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng đất để thực hiện dự án tại TP HCM sẽ làm việc trực tiếp với chính quyền cấp xã, phường – thay vì phải chờ quyết định từ các cấp cao hơn như trước. Đây là điểm mới đáng chú ý theo Luật Đất đai 2024, vừa có hiệu lực đầu tháng này.
Cắt giảm tầng nấc, rút ngắn thủ tục
Theo hướng dẫn mới được Sở Nông nghiệp và Môi trường TP HCM gửi đến 168 xã, phường và đặc khu Côn Đảo, việc thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất để triển khai dự án – trong trường hợp Nhà nước giao đất không thu tiền hoặc cho thuê đất trả tiền hằng năm – sẽ do chủ tịch UBND cấp xã xem xét, ban hành văn bản chấp thuận.
Như vậy, quy trình nộp hồ sơ và nhận quyết định đồng ý bước đầu sẽ diễn ra trực tiếp tại cấp xã, thay vì phải trình qua quận, huyện rồi đến thành phố như trước. Đây được kỳ vọng là bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính, giúp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, giảm chi phí và tạo thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư, đặc biệt là những dự án quy mô nhỏ tại địa phương.
TP HCM phân cấp mạnh trong quản lý đất đai
Bên cạnh quyền phê duyệt ban đầu đối với dự án giao đất không thu tiền hoặc cho thuê miễn phí, UBND xã, phường cũng sẽ tiếp nhận và giải quyết 14 thủ tục đất đai khác, theo quy định tại Nghị định 151/2024 của Chính phủ.
Các thủ tục bao gồm: cấp và đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), chuyển mục đích sử dụng đất cho hộ gia đình – cá nhân, đăng ký biến động, xác nhận sở hữu tài sản gắn liền với đất, xác nhận trích đo địa chính để cấp sổ... Đây là những thủ tục phổ biến, có tính thiết thực cao trong đời sống người dân và hoạt động đầu tư.
Động thái này là một phần trong nỗ lực tinh gọn bộ máy hành chính khi TP HCM chính thức vận hành theo mô hình chính quyền hai cấp (thành phố và xã, phường) từ ngày 1/7. Việc phân quyền mạnh mẽ xuống cấp cơ sở giúp cải thiện hiệu quả quản lý đất đai, thúc đẩy chuyển đổi số và giảm gánh nặng giấy tờ nhờ áp dụng cơ chế hậu kiểm thay vì tiền kiểm.
Cơ hội cho doanh nghiệp và người dân
Theo giới chuyên gia, quy định mới sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong việc tiếp cận đất đai, nhất là tại các huyện ven đô hoặc vùng nông thôn như Cần Giờ, Củ Chi, Bình Chánh... nơi đang thu hút đầu tư hạ tầng và đô thị sinh thái.
Với người dân, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa, việc rút ngắn thủ tục và đưa dịch vụ công xuống tận cấp xã giúp tiết kiệm thời gian đi lại, chi phí và cải thiện tính minh bạch. Đồng thời, việc UBND xã, phường trực tiếp xử lý hồ sơ cũng sẽ thúc đẩy cán bộ địa phương nâng cao trách nhiệm trong công tác thẩm định và tiếp công dân.
